Các chiến lược dạy trẻ em tính kiên cường, sức mạnh tinh thần và trí thông minh cảm xúc.
Những ý chính
- Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng trí thông minh cảm xúc có thể học được.
- Việc mở rộng vốn từ vựng cảm xúc của trẻ giúp trẻ diễn đạt cảm xúc của mình chính xác hơn.
- Mỗi ngày có rất nhiều cơ hội giúp trẻ phát triển trí thông minh cảm xúc.
Hãy tưởng tượng một đứa trẻ có thể nói: “Bây giờ con đang lo lắng” khi bước vào một tình huống xã hội mới. Hoặc hãy tưởng tượng một thiếu niên hít một hơi thật sâu và nói với bạn mình, “Tôi hiểu bạn đang tức giận nhưng tôi không ổn khi bạn nói với tôi như vậy”. Những đứa trẻ có thể xác định được cảm xúc của mình và cảm xúc của người khác thể hiện trí thông minh cảm xúc ở mức độ cao.
Trí thông minh cảm xúc rất quan trọng, vì nó có liên quan đến các mối quan hệ lành mạnh hơn, ít vấn đề hành vi hơn và sức khỏe tâm thần tốt hơn. May mắn thay, có rất nhiều bước chúng ta có thể thực hiện để giúp trẻ phát triển trí thông minh cảm xúc ở mọi lứa tuổi.
Điều cần thiết là cung cấp cho trẻ em các công cụ và nguồn lực được thiết kế riêng cho chúng. Ví dụ, cuốn sách của tôi, 13 điều trẻ em mạnh mẽ làm, chứa đầy các công cụ giúp trẻ em hiểu được cảm xúc của mình và cách lành mạnh để thể hiện những cảm xúc đó.
Điều quan trọng nữa là phải hướng dẫn thực hành cho trẻ để trẻ thực hành các kỹ năng trong các tình huống thực tế. Bất đồng quan điểm với anh chị em ruột, bài tập về nhà khó và hiểu lầm với bạn bè đều là những cơ hội tuyệt vời để giúp trẻ phát triển trí thông minh cảm xúc nhiều hơn.
Lợi ích của trí thông minh cảm xúc
Trẻ em có trí thông minh cảm xúc cao hơn sẽ có thành tích học tập tốt hơn, sức khỏe tinh thần được cải thiện và có nhiều mối quan hệ tích cực hơn.
Một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên Tạp chí Tâm lý học Phát triển Ứng dụng cho thấy các kỹ năng trí thông minh cảm xúc ở trẻ em có liên quan đến việc giảm mức độ lo lắng, trầm cảm và hung hăng. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của những can thiệp sớm trong việc dạy các kỹ năng cảm xúc để nuôi dưỡng những cá nhân có khả năng thích ứng và nhận thức xã hội tốt hơn.
Nghiên cứu cũng đã phát hiện ra rằng trí thông minh cảm xúc có thể được học - miễn là người lớn cung cấp các công cụ giáo dục cho trẻ em. Một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên tạp chí Emotion Review nhấn mạnh rằng trí thông minh cảm xúc có thể được cải thiện thông qua các chương trình giáo dục có mục tiêu, nơi cha mẹ và giáo viên nói chuyện với trẻ em về cảm xúc.
Trí thông minh cảm xúc cao hơn cũng giúp trẻ xây dựng khả năng phục hồi. Trẻ em có kỹ năng cảm xúc vững vàng sẽ được trang bị tốt hơn để đối phó với căng thẳng và vượt qua những trở ngại.
Chiến lược thực tế dành cho ba mẹ
Có rất nhiều cơ hội mỗi ngày để giúp trẻ em phát triển trí thông minh cảm xúc. Và mỗi lần trẻ phá vỡ các quy tắc, nổi cơn thịnh nộ hoặc làm tổn thương cảm xúc của ai đó là một cơ hội để giúp trẻ học và thực hành các kỹ năng mới. Sau đây là một số ví dụ về các chiến lược bạn có thể sử dụng để giúp con mình phát triển trí thông minh cảm xúc.
1. Mô hình nhận thức cảm xúc
Thừa nhận cảm xúc của bạn và diễn đạt chúng trong suốt cả ngày. Điều này giúp trẻ hiểu rằng mọi người đều có cảm xúc và những cảm xúc đó thay đổi trong suốt cả ngày.
Trong khi bạn đang ăn cùng nhau, hãy chia sẻ thời điểm bạn đã trải qua một cảm xúc mạnh mẽ trong ngày. Nói về những gì bạn đã làm để quản lý cảm xúc đó và những gì bạn học được từ nó.
2. Dạy con từ vựng cảm xúc
Mở rộng vốn từ vựng cảm xúc của trẻ giúp trẻ diễn đạt cảm xúc của mình chính xác hơn. Điều này làm giảm sự thất vọng và tăng khả năng giao tiếp.
Sử dụng các công cụ như biểu đồ cảm xúc hoặc sách để giới thiệu các cảm xúc khác nhau và thảo luận về các tình huống mà những cảm xúc này có thể nảy sinh. Nói những điều như, "Có vẻ như con đang tức giận lúc này" hoặc "Mẹ có thể thấy con hào hứng như thế nào về món đồ chơi mới này!"
3. Khuyến khích sự đồng cảm ở con
Dạy trẻ em xem xét quan điểm của người khác sẽ nuôi dưỡng sự đồng cảm. Thảo luận về cảm xúc của các nhân vật trong truyện hoặc các tình huống thực tế giúp trẻ em hiểu và liên hệ với cảm xúc của người khác.
Sau một buổi chơi đùa hoặc hoạt động nhóm, hãy hỏi con bạn rằng chúng nghĩ bạn bè của chúng cảm thấy thế nào trong suốt quá trình tương tác. Với trẻ nhỏ hơn, hãy yêu cầu chúng cho bạn biết người khác có thể cảm thấy thế nào bằng cách thể hiện nét mặt. Khi con bạn làm vẻ mặt buồn hoặc tức giận, chúng sẽ trải qua cùng một cảm xúc đó trong một tích tắc và điều đó có thể dạy chúng nhận ra cách hành vi của mình tác động đến cảm xúc của người khác như thế nào.
4. Thực hành lắng nghe tích cực
Cho con bạn thấy tầm quan trọng của việc lắng nghe bằng cách dành cho chúng sự chú ý hoàn toàn trong suốt cuộc trò chuyện. Điều này xác nhận cảm xúc của chúng và khuyến khích giao tiếp cởi mở.
Dành thời gian mỗi ngày để "kiểm tra cảm xúc" nơi con bạn có thể chia sẻ những trải nghiệm hàng ngày của mình mà không bị gián đoạn. Đừng hỏi hoặc đưa ra lời khuyên. Thay vào đó, hãy cho con biết rằng cảm xúc của chúng là hoàn toàn bình thường - và chúng có quyền lựa chọn cách xử lý những cảm xúc đó.
5. Nhập vai
Việc nhập vai vào các tình huống khác nhau cho phép trẻ thực hành phản ứng cảm xúc và giải quyết vấn đề. Điều này giúp trẻ tự tin hơn trong việc xử lý các tình huống thực tế.
Tạo một trò chơi nhập vai trong đó con bạn gặp phải nhiều thử thách khác nhau và thảo luận về các phản ứng cảm xúc và chiến lược ứng phó phù hợp. Cung cấp hướng dẫn và sử dụng nó như một cơ hội để giúp chúng giải quyết vấn đề và thực hành các kỹ năng mới.
Giáo dục trí thông minh về mặt cảm xúc là một nỗ lực liên tục
Nuôi dưỡng trí tuệ cảm xúc ở trẻ là một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, thực hành và tham gia. Khi con bạn lớn lên, chúng sẽ gặp phải những thử thách mới cho phép chúng mài giũa các kỹ năng cảm xúc của mình.
Thực hiện nhiều chiến lược khác nhau như một phần trong bộ công cụ nuôi dạy con cái của bạn để giúp con bạn điều hướng cảm xúc của mình một cách tự tin và kiên cường. Đầu tư vào sự phát triển cảm xúc của họ ngày hôm nay sẽ mở đường cho một tương lai được gắn kết và trọn vẹn hơn.
Tham khảo
- Amy Morin (2024). Cultivating Emotional Intelligence in Kids: A Parent's Guide. Retrieved September 24, 2024 from https://www.psychologytoday.com/us/blog/what-mentally-strong-people-dont-do/202409/cultivating-emotional-intelligence-in-kids-a
CVTL Thuỳ Linh dịch
